Page 56 - Demo

Hoofdstuk 254veiligheid samenhangen met intensieve, schoolbrede samenwerking en effectieve professionaliseringsactiviteiten. De docenten hebben zich verbonden aan een school met een uitgesproken onderwijsconcept en ervaren dat hun collega's ongeveer dezelfde opvattingen hebben. Edith omschrijft hoe dat voor haar een bepaalde veiligheid creëert: “De organisatie van de school moet die veiligheid geven. We hebben bijvoorbeeld dit jaar in de zevende klassen behoorlijk met elkaar samengewerkt aan gewoontes in de klas. […] We hebben dan afspraken over hoe komen de leerlingen binnen, hoe sluit je een les af en dat maakt dat je op een bepaalde structuur kunt terugvallen. Dat heb je nodig, wil je als individuele leerkracht ergens mee gaan experimenteren. Je hebt van die leerkrachten die gaan een klas in, en die hebben meteen het overwicht. Dat heb ik niet.” Als docenten dezelfde opvattingen hebben, is het mogelijk afspraken te maken en erop te vertrouwen dat alle collega’s zich daaraan houden. In die situatie wordt veiligheid ervaren om dingen uit te proberen en te leren. Anna, die als ervaren docent de overstap maakte van het reguliere onderwijs naar de vrijeschool, beschrijft de primaire reactie om defensief te reageren op intervisie met video-observaties en hoe zij in de context van de vrijeschool negatieve gedachten leerde parkeren om zich te ontwikkelen: “Dat ik dat reuze spannend vond. [...] Bang voor, het staat nou wel zwart op wit. Ik bedoel: als docent kun je ook heel erg in je eigen klaslokaal zitten en verder niemand die het ziet, bij wijze van spreken. Terwijl ik aan de andere kant, als ik die gedachten kan parkeren, kan ik ook denken: het is om te leren en om er zo naar te kijken. Dus het was heel erg nodig, en daar heeft hij me wel bij geholpen hoor. Bekijk wat er goed gaat. En wat kun je dan nog ontwikkelen?” Het belang van onderling vertrouwen voor professionalisering wordt door Victor verwoord als: “Ik denk dat openheid wel een van de belangrijkste dingen is. […] In een veilige situatie kun je leren. Dan kun je open staan. Kun je gevoelsmatig open staan en als dat niet zo is, kun je niet open staan en kun je ook niet leren.” 2.5.2 Reguliere schoolSchoolcultuur Vijf van de 22 docenten op de reguliere school beschrijven expliciet de perceptie van gedeelde opvattingen en zeggen zich verbonden te voelen met de schoolvisie over talentontwikkeling en veilige leeromgeving, al lijkt voor hen niet helemaal duidelijk wat die precies inhoudt. Emma verwoordt: “Dat zit toch ook wel in een soort van visie verwerkt, dat je op een bepaalde manier aan je eigen ontwikkeling kunt werken en mag werken en dat je toch wel je eigen ding mag doen, je eigen talent mag ontwikkelen.” Daarnaast geven 15 docenten expliciet aan dat zij juist géén gedeelde opvattingen percipiëren in de school. Ze beschrijven diverse onderwijskundige concepten die ze de afgelopen jaren de revue hebben zien passeren. Nu is een groep docenten bezig met de ontwikkeling Ester Moraal.indd 54 22-09-2023 16:12