Page 30 - Demo

Hoofdstuk 128worden daarin beperkt door de organisatiestructuur van scholen (DuFour, DuFour, Eaker, Many, & Mattos, 2016; Steinert et al., 2006; Van Veen et al., 2010). Immers, bij het maken van lesroosters worden de beschikbaarheid van individuele docenten en de aaneensluiting van lesuren voor leerlingen als uitgangspunt genomen, waardoor momenten waarop docenten samen met collega’s op de werkvloer bezig kunnen zijn met professionalisering beperkt zijn tot een ‘tussenuurtje’ (Fussangel, 2008; Steinert et al., 2006). Toch verschillen scholen van elkaar in de mate waarin docenten – ondanks de organisatiestructuur – gezamenlijk werken. In scholen met kenmerken van een professionele leergemeenschap werken docenten gericht aan de doelen van de school, waarbij de samenwerking niet alleen van toegevoegde waarde is voor de ontwikkelingen van individuele docenten maar ook voor de school als geheel (Warwas & Helm, 2018). Bij samenwerking tussen docenten kan de mate van wederzijdse afhankelijkheid variëren van laag (bijvoorbeeld bij het uitwisselen van verhalen), naar matig (bijvoorbeeld bij het geven van adviezen en uitwisselen van materialen) tot intensief (bijvoorbeeld bij de onderlinge afstemming van de pedagogisch-didactische aanpak) of zeer intensief (bijvoorbeeld door wederzijds lesbezoek of het gezamenlijk ontwikkelen van didactisch materiaal en lessen) (Little, 1990). Wells en Feun (2007) zien dat docenten op scholen die starten met het werken in teams teneinde (georganiseerde) leergemeenschappen te vormen zonder dat er een gemeenschappelijk doel is, zich aanvankelijk vooral beperken tot oppervlakkige uitwisseling van verhalen en materialen in kleine groepen. Samenwerking wordt dan een doel op zich in plaats van een manier om met en van elkaar te leren. Dit terwijl er in goed functionerende professionele leergemeenschappen sprake is van intensieve of zeer intensieve samenwerking (Little, 2012). Daarvoor is het van belang dat een school een heldere visie heeft en dat gezamenlijke professionalisering plaatsvindt gericht op de visie van de school (Postholm & Rokkones, 2015). Op grond hiervan is het interessant om te onderzoeken of een uitgesproken schoolvisie invloed heeft op de cultuur in scholen en specifiek op de wijze waarop docenten zich professionaliseren. 1.2.4 Betrokkenheid van docentenIn dit proefschrift hanteren we de definitie van betrokkenheid van werknemers van Allen en Meyer (1990): betrokkenheid van werknemers heeft betrekking op de psychologische verbondenheid die mensen ervaren bij hun baan. Voor het functioneren van organisaties in het algemeen, en voor scholen in het bijzonder, is betrokkenheid van groot belang. Betrokken docenten geloven dat ze in staat zijn om een verschil te maken in de ontwikkeling van hun leerlingen (Day et al., 2007) en Ester Moraal.indd 28 22-09-2023 16:12