Page 27 - Demo

inleiding251(Wenger, 1998; Wenger, McDermott, & Snyder, 2002). In dezelfde tijd won het begrip professional learning communities (vanaf nu in het Nederlands aangeduid als ‘professionele leergemeenschappen’) aan populariteit, waarbij wordt nagedacht hoe scholen structureel kunnen worden ingericht als leergemeenschap (Hord, 1997; Kruse, Louis, & Bryk, 1993; Stoll, Bolam, McMahon, Wallace, & Thomas, 2006). Hoewel er variaties zijn in de manier waarop al deze concepten worden gedefinieerd (Lomos, Hofman, & Bosker, 2011), hebben lerende organisaties, communities of practice en professionele leergemeenschappen gemeen dat een gedeelde visie en gemeenschappelijke ambities worden benadrukt en worden gezien als basis voor een samenwerking tussen en professionalisering van medewerkers. Op grond hiervan is het interessant om te onderzoeken of een uitgesproken schoolvisie invloed heeft op de professionele cultuur in scholen en de wijze waarop docenten betrokken zijn en zich blijven ontwikkelen. Schoolcultuur is een generieke term voor de gangbare opvattingen, waarden en normen in een school, die tot uitdrukking komen in zichtbaar gedrag: handelingen, routines en rituelen (Maslowski, 2001). In dit proefschrift bekijken we de cultuur van scholen door de lens van professionele leergemeenschappen. De term ‘professionele leergemeenschap’ wordt ook gebruikt voor gecoördineerde docentactiviteiten in daarvoor samengestelde teams, maar in dit proefschrift gaat het daar dus niet om, maar om een meer holistische benadering van de schoolcultuur als professionele leergemeenschap. Kenmerken voor professionele leergemeenschappen zijn een gedeelde schoolvisie, gedeelde waarden en opvattingen en onderling vertrouwen (Hord, 1997; Stoll & Kools, 2017), die tot uitdrukking komen in gezamenlijke en gerichte professionalisering op de werkvloer (Little, 2012; Stoll et al., 2006; Vangrieken, Meredith, Packer, & Kyndt, 2017; Warwas & Helm, 2018). Deze aspecten van schoolcultuur als professionele leergemeenschap worden hieronder verder uitgewerkt. Gedeelde schoolvisieVan een schoolcultuur met gedeelde schoolvisie is sprake als docenten zich kunnen identificeren met de visie van de school waar ze lesgeven, omdat deze past bij hun eigen waarden en overtuigingen (Skaalvik & Skaalvik, 2011). Het delen van de schoolvisie gaat daarmee verder dan “just agreeing with a good idea” (Isaacson & Bamburg, 1992, p. 42). Docenten die de schoolvisie delen, onderschrijven de doelen die door de school worden nagestreefd en kunnen zich vinden in de educatieve middelen en methoden die (moeten) worden gebruikt (Skaalvik & Skaalvik, 2011). Deze docenten voelen zich Ester Moraal.indd 25 22-09-2023 16:12