Page 21 - Demo

inleiding1911.1 IntroductieHet onderwijs is gebaat bij betrokken docenten die (blijven) werken aan hun ontwikkeling. De manier waarop scholen en het werk van docenten zijn georganiseerd, zijn hierin sterk bepalend (Imants & Van Veen, 2023). Scholen die een professionele leergemeenschap vormen, waar docenten gezamenlijk en gericht werken aan hun professionele ontwikkeling, hebben een positief effect op het lesgeven van docenten (Vescio, Ross, & Adams, 2008) en het leren van leerlingen (Lomos, Hofman, & Bosker, 2011). Docenten die betrokken zijn in termen van dat zij een psychologische verbondenheid ervaren met hun werk, leveren een positieve bijdrage aan het leren van leerlingen (Meyer, Morin, Stanley, & Maltin, 2019; Park, 2005; Sun, 2015), zijn minder vaak afwezig (Meyer, Stanley, Herscovitch, & Topolnytsky, 2002), hebben een lager ziekteverzuim (Ostroff, 1992) en hebben minder intenties om het beroep te verlaten (De Neve & Devos, 2017; Morin, Meyer, McInerney, Marsh, & Ganotice, 2015). Zowel professionele ontwikkeling als betrokkenheid van docenten zijn onder andere gerelateerd aan de schoolcontext waarin docenten werken (Hulpia, Devos, & Van Keer, 2011). De schoolcontext waarin docenten in Nederland werken, is uniek te noemen. Zowel leerlingen als docenten hebben de mogelijkheid om te kiezen voor een school met een visie die past bij de eigen overtuigingen. Scholen in Nederland worden, ongeacht hun visie, op dezelfde manier gefinancierd door de overheid. Dit is vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet. In andere landen zijn scholen die hun onderwijs baseren op een levensbeschouwelijke of pedagogisch-didactische visie meestal privéscholen, die (gedeeltelijk) worden gefinancierd door ouders. Daardoor zijn deze scholen in het buitenland vooral toegankelijk voor kinderen van welgestelde ouders. In Nederland worden scholen met een levensbeschouwelijke of pedagogisch-didactische visie door de overheid op dezelfde manier bekostigd als scholen zonder uitgesproken visie. Scholen in Nederland hebben in vergelijking met scholen in andere landen veel autonomie, niet alleen als het gaat om onderwijsvisie en pedagogisch-didactische aanpak, maar ook als het gaat om bijvoorbeeld bedrijfsvoering en personeelsbeleid (Scheerens, 2016). Die vrijheid is de afgelopen decennia toegenomen (Scheerens, 2016). Niet alleen de vrijheid van onderwijs is echter opgenomen in artikel 23. Het artikel beschrijft óók dat de overheid eisen moet stellen aan de deugdelijkheid van het onderwijs. De overheid ziet in Nederland toe op de kwaliteit van onderwijs, de naleving van de onderwijswet- en regelgeving en op de financiële rechtmatigheid, - doelmatigheid en -continuïteit (Inspectie van het Onderwijs, 2022). In 2000 Ester Moraal.indd 19 22-09-2023 16:12