Page 155 - Demo

conclusie1536Scholen met een uitgesproken schoolvisie onderscheidden zich in onze studies als het gaat om docenten in positieve zin van reguliere scholen, terwijl andere studies aantoonden dat leerlingen op scholen met een uitgesproken visie op onderdelen voor taal en rekenen niet beter presteerden dan leerlingen op reguliere scholen (Dijkstra, 1992; Sins & Van der Zee, 2015; Steenbergen, 2009). In deze studies zijn scholen onderscheiden op basis van hun schoolvisie of identiteit. Wat in deze onderzoeken niet is meegenomen is de mate waarin de schoolvisie werd gedeeld door docenten, terwijl de mate waarin docenten de schoolvisie delen het verschil maakt. Vervolgonderzoek zou zich daarin ook moeten richten op de mate waarin de schoolvisie wordt gedeeld.In dit proefschrift hebben we ons specifiek gericht op de scholen met een uitgesproken schoolvisie, zowel als het gaat om de ‘richting’ als om de ‘inrichting’ van het onderwijs. Deze scholen lijken op grond van de resultaten een ingrediënt te hebben dat bijdraagt aan een professionele schoolcultuur, aan effectieve professionalisering en positieve vormen van betrokkenheid van docenten. Ten aanzien van de selectie van scholen die de vrijheid van richting gebruiken, hebben we nu alleen gereformeerde scholen opgenomen, maar Nederland kent daarnaast ook reformatorische, joodse en islamitische scholen, waarvan er in 2023 zelfs vier bij komen. Ook voor scholen die de vrijheid van inrichting gebruiken, geldt dat we ons hebben beperkt tot één groep, namelijk de traditionele vernieuwingsscholen. Voor een completer beeld zouden ook nieuwe vernieuwingsscholen, zoals agorascholen en democratische scholen, moeten worden toegevoegd. Nieuwe vernieuwingsscholen zijn bovendien interessant omdat het in een aantal gevallen gaat ook om bestaande scholen met een zittend docententeam (vergelijkbaar met de reguliere scholen in ons onderzoek) die een uitgesproken onderwijsvisie hebben geformuleerd en geïmplementeerd. Docenten die er werken hebben bij hun sollicitatie niet specifiek voor een school met een uitgesproken visie gekozen, maar worden op enig moment in hun loopbaan geconfronteerd met een uitgesproken schoolvisie. Het is interessant om na te gaan of ook deze scholen hiermee een ingrediënt hebben dat bijdraagt aan een professionele schoolcultuur, aan effectieve professionalisering en positieve vormen van betrokkenheid van docenten. In de kwalitatieve studie in het derde hoofdstuk van dit proefschrift verkenden we niet alleen de componenten van betrokkenheid, maar ook de bronnen daarvan. Docenten kunnen zich bijvoorbeeld affectief betrokken voelen door leerlingen (Park, 2005; Thien et al., 2014), door het lesgeven (McInerney et al., 2015b; Park, 2005; Somech & Bogler, 2002; Thien et al., 2014), door de school (McInerney et al., 2015; Park, 2005; Thien et al., 2014), hun schoolvak (Brunetti, 2001) of de autonomie die ze Ester Moraal.indd 153 22-09-2023 16:13