Page 150 - Demo

Hoofdstuk 6148beschreven als docenten van de reguliere school, maar dat de calculatieve betrokkenheid van vrijeschooldocenten kleiner was. Ook al was er geen verschil in de mate waarin docenten affectieve betrokkenheid omschreven, de docenten van beiden scholen verschilden wel met betrekking tot de bronnen van betrokkenheid. Docenten van beide scholen beschreven in hoofdstuk 3 affectieve betrokkenheid bij het lesgevenen bij leerlingen, bronnen die worden gezien als belangrijk voor de baantevredenheid (Wang & Hall, 2019) en de productiviteit en kwaliteit van docenten (Fresko et al., 1997). Docenten van de reguliere school noemden daarnaast vaker dan docenten van de vrijeschool de sociale omgeving van de school, het schoolvak en de autonomievan het werk als bronnen van affectieve betrokkenheid. Het schoolvak is door vrijeschooldocenten in de verkennende studie zelfs vrijwel niet genoemd als bron voor affectieve betrokkenheid, wat zou kunnen samenhangen met de holistische visie op onderwijs. Ook het gegeven dat vrijeschooldocenten autonomie minder noemen als bron van affectieve betrokkenheid dan docenten van de reguliere school, kan samenhangen met de sterke, gedeelde visie, die een gevoel van eigenaarschap kan geven en het minder nodig maakt om dingen ‘op een eigen manier’ te kunnen doen. Hoewel affectieve betrokkenheid over het algemeen als iets positiefs wordt gezien, is het denkbaar dat affectieve betrokkenheid gericht op het schoolvak of op autonomie juist de (vakoverstijgende) samenwerking tussen leraren zou kunnen belemmeren (Miles & Louis, 1990; Scribner et al., 2002). In hoofdstuk 5 vonden we een relatie tussen een uitgesproken schoolvisie en de mate waarin schoolvisie wordt gedeeld, en we vonden een relatie tussen gedeelde schoolvisie met betrokkenheid, althans: met affectieve en normatieve betrokkenheid. De effectgrootte van uitgesproken schoolvisie voor de mate waarin docenten de schoolvisie delen was groot (ω2 =.68, Field, 2013). Dat betekent dat de verschillen tussen scholen hier echt van betekenis zijn. Op scholen waar docenten zich verbonden voelen met de uitgesproken visie van de school, zeggen zij vaker dat ze het lesgeven niet willen missen en dat ze het tegenover hun werkgever en/of collega’s niet juist zouden vinden om de school te verlaten. Dat sluit aan bij eerdere studies in andere sectoren (Jensen et al., 2018; Zhang & Bloemer, 2011) en bij studies specifiek in het onderwijs die een relatie vonden tussen een gedeelde schoolvisie en gevoelens van ‘belonging’ en baantevredenheid (Skaalvik & Skaalvik, 2021), motivatie (Skaalvik & Skaalvik, 2011) en engagement (Li et al., 2015). Ten aanzien van loopbaanfasen vonden we een effect op de normatieve betrokkenheid van docenten: vanaf het vijftiende ervaringsjaar (dus na het ‘midlife’ kruispunt) blijken docenten op alle scholen zich minder moreel verplicht te voelen Ester Moraal.indd 148 22-09-2023 16:13