Page 146 - Demo

Hoofdstuk 6144gereformeerde scholen (met een uitgesproken levensbeschouwelijke visie), níet meer gedeelde schoolvisie ervaren dan docenten uit deze loopbaanfase op reguliere scholen. In deze fase is er alleen een verschil tussen docenten van vrijescholen en docenten van reguliere scholen in de perceptie van gedeelde schoolvisie. Mogelijk wordt dit verklaard doordat docenten op vrijescholen zich als het ware uit dubbele overtuiging verbinden aan de school: ze delen zowel de levensbeschouwelijke visie als de pedagogisch-didactische. Dat kan verklaren dat zij óók in de fase van de midlife’, waarin een deel van de docenten gaat ervaren dat ze opgesloten zitten in het beroep, méér dan docenten van andere scholen de schoolvisie blijven delen. Ook de perceptie van gedeelde waarden en opvattingen is groter op scholen met een uitgesproken schoolvisie. Dat bleek aanvankelijk uit de verkennende studie in hoofdstuk 2 van dit proefschrift, waarin docenten van de vrijeschool meer dan docenten van de reguliere school aangaven dat ze dezelfde waarden en opvattingen hebben ten aanzien van opvoeden, leren en lesgeven als hun collega’s (Skaalvik & Skaalvik, 2017) en werd bevestigd in hoofdstuk 4.Als we specifiek kijken naar docenten uit verschillende loopbaanfasen, blijkt uit de analyses in hoofdstuk 4 dat docenten in de eerste fase van hun loopbaan op álle scholen met een uitgesproken visie meer gedeelde waarden en opvattingen percipiëren dan docenten van reguliere scholen zonder uitgesproken visie. In de loopbaanfasen daarna (dus vanaf het vijfde ervaringsjaar) percipiëren docenten van vrijescholen en gereformeerde scholen ook significant meer gedeelde waarden en opvattingen dan docenten van reguliere scholen, terwijl het verschil tussen reguliere scholen en traditionele vernieuwingsscholen na het vijfde ervaringsjaar verdwijnt. Een verklaring hiervoor kan zijn dat docenten op vrijescholen en gereformeerde scholen op grond van hun levensovertuiging ook waarden en opvattingen over het leven in het algemeen delen en niet alleen over opvoeden, leren en lesgeven. Vrijeschooldocenten en docenten van gereformeerde scholen vormen mogelijk meer een ‘waardengemeenschap’, een sociaal netwerk met min of meer gedeelde waarden (Coleman & Hoffer, 1987), terwijl docenten van montessori-, dalton- en jenaplanscholen wel opvattingen over onderwijs met elkaar delen, maar meer uiteenlopende waarden en opvattingen hebben ten aanzien van het leven in het algemeen. Ten slotte bleek ook het onderling vertrouwen op scholen met een uitgesproken schoolvisie groter dan op reguliere scholen zonder uitgesproken visie. In de exploratieve studie in hoofdstuk 2 beschreven docenten van de vrijeschool meer onderling vertrouwen dan docenten van de reguliere school. Dat is in lijn met de bevindingen van Bryk en Schneider (2002), die stellen dat onderling vertrouwen in professionele Ester Moraal.indd 144 22-09-2023 16:13