Page 72 - Demo

Hoofdstuk 3703.3.3 Ervaren docenten Docenten met meer dan vijftien jaar ervaring vormen niet alleen een interessante onderzoeksgroep omdat ze het grootste deel van de Nederlandse docentenpopulatie vormen. Uit loopbaanfaseonderzoek blijkt dat docenten met vijftien jaar ervaring minder tevreden zijn over hun baan dan docenten met vijf jaar ervaring (Fraser et al., 1998) en dat docenten na ongeveer vijftien jaar werkervaring op een punt in hun loopbaan komen waar een deel van hen betrokken en gemotiveerd blijft, een deel neutraal in het werk staat en een deel minder betrokken of zelfs gefrustreerd raakt (Day et al., 2007).Uit onderzoek van Kiral en Kacar (2016) blijkt dat affectieve betrokkenheid hoger is bij docenten met minder dan zes jaar werkervaring dan bij docenten met zes tot twintig jaar ervaring. Dat geldt ook voor normatieve betrokkenheid, terwijl calculatieve betrokkenheid juist lijkt toe te nemen naarmate docenten meer ervaring krijgen (Karakus & Aslan, 2009). In de Nederlandse context benoemen docenten met meer dan tien jaar ervaring geringe baanalternatieven buiten het onderwijs als een reden om in het beroep te blijven. Dat is minder het geval bij hun startende collega’s (Vermeulen & Van der Aa, 2008). Ook de financiële zekerheid van een vaste aanstelling vormt voor ervaren docenten - vaker dan voor starters - een reden om te blijven (Karakus & Aslan, 2009; Marshall, 2015). Dit hangt mogelijk samen met het feit dat ervaren docenten vaker dan starters een partner en/of een gezin hebben, waardoor ze financieel minder flexibel zijn (Day et al., 2007; Karakus & Aslan, 2009). Tegelijk zijn ervaren docenten minder tevreden in hun werk dan hun startende collega’s (Brunetti, 2001) en minder betrokken in de school (Marshall, 2015). Naarmate ze meer ervaring krijgen, zijn ze er steeds minder van overtuigd dat ze dezelfde baan nog eens zouden kiezen (Brunetti, 2001; Collie, Shapka, & Parry, 2001). Zij hebben met andere woorden vaker het gevoel docent te moeten blijven omdat ze geen andere optie zien. Dat de calculatieve component in de betrokkenheid van ervaren docenten groter is dan van startende docenten, betekent echter niet dat de betrokkenheid van ervaren docenten geen affectieve component kent. Kwalitatief onderzoek wijst uit dat de affectieve betrokkenheid van ervaren docenten gericht is op het contact met leerlingen (Brunetti, 2001; Veldman, 2017; Vermeulen & Van der Aa, 2008), de sociale relaties binnen de school (Vermeulen & Van der Aa, 2008), het schoolvak en op de autonomie van het beroep (Brunetti, 2001; Edwards, 2003; Vermeulen & Van der Aa, 2008). Ervaren docenten die blijven lesgeven omdat ze geen andere mogelijkheid zien, hebben daarnaast dus positieve redenen om voor de klas te blijven staan.Ester Moraal.indd 70 22-09-2023 16:12