Page 71 - Demo

schoolvisie en betrokkenheid van docenten: een verkenning693Het lesgeven is een bron van affectieve betrokkenheid die in kwantitatief onderzoek wordt gevonden (McInerney et al., 2015b; Park, 2005; Somech & Bogler, 2002; Thien, Razak, & Ramayah, 2014). Betrokkenheid bij het lesgeven vindt plaats wanneer docenten zichzelf identificeren met het docentschap en met leren. Daarnaast kan de persoonlijke band met leerlingen een bron vormen van affectieve betrokkenheid. De affectieve betrokkenheid kan toenemen door het plezier dat docenten beleven aan het werken met leerlingen (Park, 2005; Thien et al., 2014). Een derde bron van affectieve betrokkenheid is de school (McInerney et al., 2015b; Park, 2005; Thien et al., 2014). Docenten die zich affectief betrokken voelen bij de school beschouwen hun school als een soort familie, waar mensen hechte relaties hebben (Park, 2005), en waar de sociale contacten een gevoel van verbondenheid geven (Grillo & Kier, 2021). In kwalitatieve studies naar de betrokkenheid van docenten worden nog andere bronnen van affectieve betrokkenheid genoemd. Zo stelt Brunetti (2001) dat het hebben van een passie voor het schoolvak een bron is van affectieve betrokkenheid. Dit geldt vooral voor docenten in het voortgezet onderwijs, die in tegenstelling tot docenten in het primair onderwijs een vak onderwijzen. Betrokkenheid kan zich ook focussen op de autonomie van het beroep, door Firestone en Penell (1993) gedefinieerd als “worker’s freedom to schedule work and determine the procedures used to carry it out” (p. 498). Docenten waarderen het om beslissingen te kunnen nemen over de lesstof en de planning, wat kan bijdragen aan affectieve betrokkenheid (Brunetti, 2001; Firestone & Penell, 1993). Dee et al. (2006) wijzen erop dat autonomie door sommigen echter ook wat individualistisch wordt geconceptualiseerd en dan eerder betrekking heeft op het onafhankelijk van anderen kunnen werken. Een voorbeeld van een bron van normatieve betrokkenheid (i.e. het zich verplicht voelen om te blijven; Meyer & Parfyonova, 2010) is het gevoel dat het moreel onacceptabel is om collega’s of leerlingen te verlaten (Kiral & Kacar, 2016). Een andere bron van normatieve betrokkenheid kan de loyaliteit naar de werkgever zijn, bijvoorbeeld omdat een school veel in een docent heeft geïnvesteerd (Meyer & Allen, 1991; Meyer et al., 2012). Bronnen van calculatieve betrokkenheid hangen samen met een ervaren gebrek aan baanalternatieven enerzijds en problemen die zouden ontstaan bij het opzeggen van de huidige baan anderzijds (Blau, 2003; Brown, 1996; Meyer et al., 2019). Zo kan de zekerheid van een vast contract docenten ervan weerhouden met hun baan te stoppen, zelfs als zij er ontevreden mee zijn (Marshall, 2015; Wang & Hall, 2019). Ester Moraal.indd 69 22-09-2023 16:12