Page 109 - Demo

schoolvisie en schoolcultuur als professionele leergemeenschap1074mensen in gereformeerde kringen gewend zijn te luisteren naar ouderen, loyaal te zijn en zich relatief weinig verzetten, waardoor ze specifiek in de eerste stappen in hun loopbaan weinig strijd ervaren en zich veilig voelen om met meer ervaren collega’s te delen wat ze moeilijk vinden. Ten slotte kunnen we concluderen dat een uitgesproken schoolvisie ertoe doet voor gerichte, gezamenlijke professionalisering, althans voor docenten in de eerste loopbaanfase (0-4 jaar ervaring). Voor startende docenten op gereformeerde scholen, traditionele vernieuwingsscholen en vrijescholen is professionele ontwikkeling een gezamenlijke, doelgerichte beweging (Postholm & Rokkones, 2015). Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de uitgesproken schoolvisie in inductieprogramma’s een concreet beeld geeft van de beoogde opbrengsten en hoe die moeten worden bereikt (Warwas & Helm, 2018) en dat de visie op deze scholen als een motiverende kracht werkt om gezamenlijk activiteiten te ontplooien en doelen te behalen (Stoll & Kools, 2017; Wahlstrom & Louis, 2008) terwijl de weinig concreet geformuleerde visies van reguliere scholen niet voldoende houvast geven voor een vertaling naar pedagogiek en didactiek. Opvallend is dat juist in de laatste loopbaanfase (≥ 25 jaar ervaring) docenten van traditionele vernieuwingsscholen (met een uitgesproken pedagogisch-didactische visie) ten opzichte van docenten van reguliere scholen ook meer gerichte, gezamenlijke professionalisering percipiëren. Een verklaring daarvoor kan zijn dat een deel van de docenten in deze laatste loopbaanfase het docentschap als ‘beroepsbestemming’ accepteert en zich herbezint op de vraag ‘waartoe ben ik docent geworden’? Voor docenten van traditionele vernieuwingsscholen speelt bij het antwoord op die vraag de onderwijskundige aanpak van de scholen mee, het in de lessen gericht en zichtbaar bezig zijn met zelfstandigheid en samenwerking. Als docenten van traditionele vernieuwingsscholen hun ‘midlife’ op een positieve manier hebben doorstaan, vinden zij hernieuwde energie om samen met collega’s en gericht op de onderwijskundige aanpak van de school te werken aan hun kennis en vaardigheden. 4.6.1 Beperkingen en vervolgonderzoekHet huidige onderzoek kent een aantal beperkingen. Een eerste beperking is dat we geen data hebben verzameld over het lesgeven van docenten of het leren van leerlingen. Hoewel bekend is dat scholen die professionele leergemeenschappen vormen een bijdrage leveren aan de professionele ontwikkeling van docenten en de kwaliteit van de lessen (Vescio et al., 2008) en het leren van leerlingen (Lomos et al., 2011), hebben we ons in deze studie toegespitst op de relatie tussen een uitgesproken schoolvisie en een schoolcultuur als professionele leergemeenschap. Vervolgonderzoek zou moeten Ester Moraal.indd 107 22-09-2023 16:12