Page 90 - Demo

Hoofdstuk 488lukt om een professionele leergemeenschap te vormen een positieve bijdrage leveren aan de ontwikkeling van docenten (Kraft & Papay, 2014; Admiraal et al., 2016), aan het lesgeven van docenten (Vescio et al., 2008) en aan het leren van leerlingen (Lomos et al., 2011). Een schoolcultuur met kenmerken van een professionele leergemeenschap is daarom voor de kwaliteit van het onderwijs van groot belang. Onderzoek naar het ontstaan van professionele leergemeenschappen in het onderwijs toont aan dat een heldere visie, gedeelde waarden en gemeenschappelijke ambitie cruciaal zijn voor het ontstaan van een professionele leercultuur (Feger & Arruda, 2008; Hord, 1997; Huffman, 2003; Kools, 2020; Stoll & Kools, 2017). Veertig jaar geleden vormde de Amerikaanse studie van Coleman, Hoffer en Kilogore (1982) aanleiding voor diverse vervolgstudies naar het effect van schoolvisie op schoolcultuur en leerlingprestaties. Coleman et al. (1982) concludeerden dat scholen met een uitgesproken schoolvisie, in dit geval katholieke scholen, in de Verenigde Staten succesvoller zijn dan publieke scholen in het vergroten van de onderwijskansen van leerlingen uit achterstandsgroepen. Coleman en Hoffer (1987) schreven de verschillen tussen katholieke en publieke scholen onder andere toe aan het feit dat katholieke scholen een ‘waardengemeenschap’ vormen: een sociaal netwerk met min of meer gedeelde waarden. Docenten en leerlingen op katholieke scholen komen samen omdat zij zich verbinden zich aan visie van de school – en bijvoorbeeld niet omdat de school toevallig in de buurt is - en zij delen waarden en opvattingen, waardoor een positieve sfeer ontstaat om te werken en te leren. Ook Bryk et al. (1993) vonden dat katholieke scholen meer de indruk van een gemeenschap wekken dan openbare scholen. Morgan en Sørensen (1999) lieten zien dat de band tussen leerlingen en docenten sterker is op katholieke scholen dan op openbare scholen. Kritiek op de conclusies van Coleman et al. (1982) is dat de vergelijking met publieke scholen voorbijgaat aan het feit dat katholieke scholen in de Verenigde Staten privéscholen zijn, die vooral toegankelijk zijn voor kinderen van ouders die de hogere kosten kunnen betalen (Greeley, 1982) en die hoger opgeleid zijn dan de ouders van leerlingen van reguliere scholen (Shanker, 1993). Onze exploratieve, kwalitatieve studie op twee Nederlandse scholen in hoofdstuk 2 van dit proefschrift liet zien dat schoolvisie ertoe doet voor de wijze waarop ervaren docenten hun schoolcultuur percipiëren. In deze studie omschrijven docenten op een vrijeschool – met een uitgesproken schoolvisie gebaseerd op de antroposofische levensovertuiging en daaraan gerelateerde pedagogische opvattingen – de cultuur van hun school meer in termen van een professionele leergemeenschap dan docenten van een reguliere school zonder uitgesproken schoolvisie. Ervaren docenten van de Ester Moraal.indd 88 22-09-2023 16:12