Page 165 - kennis en praktijk in de gehandicaptenzorg

heid van medewerkers. Daarbij heb ik het gewicht ter discussie gesteld dat aan weten- schap wordt gehecht bij de implementatie van kennis en belang-gesteld in de kennis die mensen zelf en met elkaar ontwikkelen in hun praktijk.
Zoals ik in het vorige hoofdstuk heb aangegeven, heeft dat geleid tot een proeve van een mogelijke manier om de bevindingen uit dit onderzoek te gebruiken om medewer- kers te helpen om met handelingsverlegenheid om te gaan. Ik heb me ingespannen zowel uit de praktijk als in de wetenschap erkenning en ondersteuning te krijgen voor de geldigheid daarvan. Dat heb ik enerzijds gedaan door gebruik te maken van metho- den die in de wetenschap zijn ontwikkeld en beproefd en de stappen in het onderzoek te beschrijven op een manier dat deze navolgbaar zijn. Anderzijds heb ik de praktijk nauw bij de opzet, het verzamelen van gegevens en de analyse daarvan betrokken. De geldigheid van de bevindingen van mijn onderzoek staat daardoor niet vast, maar ont- wikkelt zich in de dialoog in de praktijk en wetenschap. Die dialoog houdt niet op met deze dissertatie, maar gaat door, waarin de bevindingen kunnen worden overgeno- men, verworpen, aangepast en verrijkt door het te verbinden met nieuw en bestaand onderzoek en met bestaande en nieuwe ervaringen en gedachten van mensen.
7.2 Hoeverder
Tot slot ga ik in op de mogelijke implicaties van mijn onderzoek voor de wetenschap, zorgorganisaties en de praktijk.
Het samenspel tussen kennis met een grote en een kleine k impliceert dat er bij de ontwikkeling, verspreiding en het gebruik van kennis altijd sprake is van een persoon-
lijke dimensie. Weliswaar kan Kennis met een grote K worden vastgelegd en onafhan-
kelijk van een persoon worden overgedragen, maar zo gauw er wel een persoon aan te
pas komt, wordt deze kennis geïnterpreteerd en afgewogen door deze te verbinden
aan ervaringen die mensen eerder hebben opgedaan. Kennis is daardoor niet iets dat
als een pakketje wordt doorgegeven of toegepast, maar iets dat verandert in de inter-
actie tussen en in mensen. Dat gebeurt wanneer iemand kennis toepast, maar ook als
kennis wordt ontwikkeld of overgedragen. Door dit te doen, zijn mensen in staat om
kennis te verbinden aan de context en het doel dat ze voor ogen hebben en om oplos-
singen te bedenken voor problemen waar ze niet eerder mee te maken hebben gehad.
In dit onderzoek heb ik laten zien hoe mensen in situaties de neiging kunnen hebben
om vast te houden aan vertrouwde patronen. Daarbij kunnen gevoelens van angst, schaamte, onzekerheid en kwetsbaarheid een rol spelen, maar ook de druk of verlei- 7 ding van bijvoorbeeld macht, geld en status. Dit kan ertoe leiden dat mensen tegenover
elkaar komen te staan, omdat deze patronen hen belemmeren om tegemoet te komen aan het beroep dat ze op elkaar doen.
Wetenschap
Ook wetenschap en praktijk kunnen op die manier tegenover elkaar komen te staan. Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer een wetenschapper of expert ervan overtuigd is dat bepaalde kennis moet worden toegepast om een verbetering te bewerkstelligen. Maar ook wanneer de praktijk van de wetenschap pasklare oplossingen verlangt om een
167