Page 118 - kennis en praktijk in de gehandicaptenzorg

deze niet de overhand krijgen. Professional zullen daarom manieren moeten vinden om met de spanning tussen deze waarden om te gaan. Dat is volgens MacIntyre (2007) een voortdurend proces, waarbij medewerkers steeds opnieuw deze waarden moeten afwegen. Dat is voor het realiseren van de intrinsieke waarden niet alleen een onver- mijdelijk, maar volgens MacIntyre ook een noodzakelijk proces om kennis te ontwik- kelen die nodig is om de intrinsieke waarde beter in praktijk te kunnen brengen. Door de wrijving tussen intrinsieke en extrinsieke waarden en het omgaan daarmee worden betrokkenen zich steeds beter bewust van wat de intrinsieke waarde inhoudt. Dat leidt naast kennis over de intrinsieke waarde ook tot meer zelfkennis. Wat betekent de in- trinsieke waarde voor mij? Hoe ga ik om met de spanning tussen de intrinsieke en extrinsieke waarden?
It is in the course of the quest and only through encountering and coping with the various particular harms, dangers, temptations and distractions which provide any quest with its episodes and incidents that the goal of the quest is finally to be understood. A quest is always an education both as to the character of that which is sought and in self-knowledge. (Ma- cIntyre, 2007 p. 219)
Behalve kennis over de intrinsieke waarde en zelfkennis, vraagt het weerstaan van extrinsieke waarden ook moed. Dat geldt volgens Reinders (2008) zowel voor de pro- fessional als de manager.
Professionalism is a matter of pursuing a commitment and takes courage. It also takes cour- age from the manager to be supportive and facilitate professionals to do what they are good at doing. (Reinders, 2008 p. 636)
Dit laat zien dat ook vanuit een ethisch perspectief mensen door wrijving worden aan- gezet, te onderzoeken hoe ze op een andere manier met iets kunnen omgaan. Waar het bij Sennett ging om praktische belemmeringen, laten Benjamin en MacIntyre zien dat een gelijksoortig proces speelt bij ethische kwesties. Benjamin door te wijzen op de manier waarop gevoelens van schaamte, angst, kwetsbaarheid en onzekerheid mensen belemmeren om een verbinding aan te gaan met andere mensen en MacIntyre door de voortdurende pressie en verleiding van extrinsieke waarden, die het verlangen onder druk kunnen zetten om je werk goed te doen. In alle gevallen leren mensen beter hier- mee om te gaan, door ze niet uit de weg te gaan, maar te proberen een oplossing te vinden door interactie met wat hen belemmert.
5.5 Beschouwing
Centraal in dit hoofdstuk stond de betekenis van kennis bij het omgaan met complexi- teit. Ik heb dit vanuit het perspectief van verschillende auteurs beschreven, die zich hiermee hebben beziggehouden. Welk inzicht geeft dit nu in het samenspel tussen kennis met een grote en een kleine k? Wat betekent dit voor de verbinding tussen ken- nis en praktijk? Waarom blijven medewerkers ondanks alle moeite hen te voorzien van kennis, handelingsverlegenheid ervaren? En wat is er nodig om dit te veranderen? Hoewel elke auteur andere accenten legt, sluiten hun ideeën over complexiteit nauw op elkaar aan. Allen associëren complexiteit met het onvermogen van mensen om alles te kunnen verklaren en te beheersen, en pleiten voor een andere benadering van de
120