Page 200 - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht - Diana Spiekhout

Hoofdstuk 3
198
1. Periode en classificatie
2. Bouwheer
3. Kasteelvorm hoofdburcht
4. 5. Functie(s) en exploitatievorm Landschappelijke
ligging op
territoriaal niveau
6. Bouwkundige kenmerken
circa 1350-1450 Bisschoppelijke ambtskastelen
Bisschop
Vierkant of rechthoekig, toren
Ligging bij • grenzen van het Oversticht; in de nabijheid van infrastructuur vaak op knooppunten •
Bisschoppelijke hoofdkastelen
voor organisatie landsdelen=>
militaire, juridische, administratieve
en economische steunpunten laatmiddeleeuwse territoriale ambtsstaat Aangekochte/veroverde kastelen om dreiging rivaliserende dynasten te neutraliseren en grensverdediging uit te breiden,
Tweedeling hoofd- en voorburcht, de hoofdburcht is vierkant of rechthoekig of bestaat uit een toren
circa 1350- 1400 Tijdelijke bisschoppelijke kastelen
Bisschop
?
Ligging bepaald • door te belegeren • tegenpartij •
Militair-functioneel
Tijdelijk: na conflict geen functie meer Misschien al eerder, Hardenberg I en Stellingwerf: lastig aan te tonen in hoeverre deze kastelen als tijdelijk waren bedoeld
Meervoudige wallen- en grachtenstelsels?
circa 1350-1450 Versterkingen gebouwd door steden
Deventer en Zwolle
Driehoekige muur, ronde toren en ringmuur
Ligging bepaald • door landweer; passages in de landweer worden • bewaakt door een • verdedigingswerk •
Militair-functioneel; het bewaken en controleren van grenzen en (water) wegen
Onderdeel landweer
Toren, driehoekige ringmuur
• Bewaken van handelsroutes, grenzen te verdedigen en tol te heffen
Grachtenstelsel zowel rond als vierkant of rechthoekig. Kastelen met een meervoudig wallen -en grachtenstelsel met meer dan twee wallen en grachten worden na 1380 alleen maar door de bisschop gebouwd
• Kastelen gebouwd in oorlogsvoering om handelsroutes te blokkeren
Permanente functie
Soms: gebruikt als vergaderplaats
Vaak in combinatie met landweren
Kan in combinatie met landweer