Page 106 - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht - Diana Spiekhout
P. 106
Hoofdstuk 2
de binnenruimte per verdieping meer dan één vertrek hebben.166 De gegevens over de Overstichtse kasteelterreinen zijn echter te beperkt om de afmetingen van de torens vast te stellen.
Figuur 2.18: Schets van het huis Buckhorst door Cornelis Pronk, omstreeks 1730. De gekanteelde toren aan de achterkant is naar verwachting het oudste gebouw en maakt mogelijk deel uit van de hoofdburcht.
De voorburcht
Anders dan bij de hoofdburcht is het lastig de verschijningsvorm van de Overstichtse voorburchten te onderzoeken. Dat komt omdat het aantal onderzochte voorburchten aanzienlijk kleiner is en – als er dan toch onderzoek is verricht – de aangetroffen sporen en structuren slecht geconserveerd zijn. Alleen naar de terreinen Arkelstein, Elba, Gronenburg, Voorst-III, Hunenborg, Schulenborg, Selwerd en Zernike is archeologisch onderzoek verricht naar de voorburcht.
Uit het onderzoek naar kasteel Arkelstein blijkt dat de voorburcht secundair was aangelegd. Enige tijd na de bouw van dit kasteel is omstreeks het einde van de veertiende eeuw of in de vijftiende eeuw een deel van de gracht gedempt en de Sallandse landweer verplaatst ten behoeve van de aanleg van een omgrachte voorburcht. Voor dit doel werd de locatie eerst verhoogd met schoon wit zand.167 Op dit ophogingspakket vonden de opgravers de fundamenten van een houten gebouw en restanten van poeren en haarden die afkomstig waren van een ander gebouw. De opgravers hebben het onderzoek moeten beperken tot het terrein dat verstoord zou worden, maar geven aan dat de voorburcht mogelijk nog omvangrijker is geweest dan dat zij konden aantonen.168 Overigens menen zij dat de term voorburcht onjuist is: ‘... gezien de geringe omgang – en daarmee de geringe defensieve functie – van de gracht. Daarom is voor de term ‘voorhof’ gekozen.’ 169 Deze veronderstelling is echter onjuist, want voorburcht betekent eigenlijk niets meer en minder dan het terrein dat vóór de burcht ligt. Of en zo ja dit een verdedigbaar terrein was, is door gebrek aan
166 Janssen 1996: 89.
167 Van der Wal 2015: 21, 24. 168 Van der Wal 2015: 73-75. 169 Van der Wal 2015: 31.
104
