Page 123 - kennis en praktijk in de gehandicaptenzorg

doen of dat volhouden. Hij verklaart dat door een spanning tussen idem en ipse, waar- bij een aspect van diens idem iemand belemmert om bijvoorbeeld zich aan een belofte te houden of voor iemand te zorgen.
In many cases, this ethical form of permanence in time collapses so to say under the pressure of the idem-pole of identity; that is, under the pressure exerted by specific ‘building blocks’ of one’s character whose weight pushes one in other directions than being faithful to ones promises or daring to stand up for equality and justice and remain true to one’s moral con- victions. (Kunneman, 2015b p. 6)
Deze spanning tussen hun idem en ipse verwerken mensen in verhalen die zij zichzelf en anderen vertellen. In die verhalen kunnen mensen goedpraten waarom ze een be- roep dat een ander op hen doet, naast zich neerleggen. Maar ze kunnen ook hun idem heroverwegen. Hierdoor wordt iemand zich meer bewust van wat hem of haar belem- mert om tegemoet te komen aan een ander. Die bewustwording kan mensen helpen een afweging te maken of ze blijven zoals ze zijn of dat ze voortaan anders omgaan met het beroep dat op hem of haar wordt gedaan.
The idea of the narrative development of our identity thus functions as a bridge between the idem-pole and the ipse-pole of our identities. At decisive points in our life, we can narratively imagine different plots for the future development of our life story: as a continuation of our idem identity, or as a new figuration of our identity based on being true to the promise we made to care for others or to our moral convictions. Thus a new, ethically and morally richer plot of our life story can emerge, in terms of which we can ‘rewrite’ or reconfigure up to a point the story of our life. (Kunneman, 2015b p. 6)
Dit stemt overeen met wat in de interviews in het vorige hoofdstuk naar voren kwam. 5 De geïnterviewde medewerkers stellen de verbinding met cliënten voorop en betrek-
ken eventuele belemmeringen in die verbinding op henzelf. Op die manier worden zij
zich bewust van de patronen in hun doen en laten en kunnen zij die overwegen en onderzoeken hoe zij die kunnen veranderen om een verbinding met een cliënt te leg-
gen of te herstellen.
Vertrouwen
Het belang van bewustwording van je eigen patronen sluit aan bij de derde modus waarvoor Kunneman pleit in de ontwikkeling van kennis. Kennis met een grote K kan daar tot op zekere hoogte aan bijdragen. In de afweging van belangen en het aangaan van een verbinding met een ander kunnen mensen onder meer baat hebben bij kennis in de vorm van bijvoorbeeld mogelijke verklaringen van het gedrag van mensen of verhalen van andere mensen over hoe deze in vergelijkbare omstandigheden hebben gehandeld. Ook hier geldt echter dat als mensen aan deze gestolde betekenissen vast- houden, ze geen acht slaan op bijzonderheden van de situatie en de personen waarmee zij te maken hebben, die niet door deze kennis worden verklaard. Bovendien gaan mensen dan alsnog voorbij aan patronen in hun denken en doen, die het omgaan met een situatie of een probleem kunnen belemmeren.
De ethische dimensie van complexiteit onderstreept daarmee het belang van het ver- mogen van mensen om bestaande betekenissen los te laten en van het gebruik van
125