Page 99 - POLITIEK OF MANAGEMENT?

OPERATIONALISERING EN ONDERZOEKSAANPAK
3.2 OPERATIONALISERING VAN HET POLITIEKE PERSPECTIEF
In de verkenning van het politieke perspectief in paragraaf 2.3 hebben wij bundeling van waardenconflicten en democratische legitimiteit als kenmerken benoemd. Hieronder worden deze geoperationaliseerd.
3.2.1 Bundeling van waardenconflicten
Wij zagen in paragraaf 2.3.2 dat het politieke perspectief gaat over de strijd
om waardenconflicten door middel van een politiek proces, die zich vertaalt in
politieke keuzes in de vorm van beleid (Ringeling, 1998). De uitvoering van dat
beleid kan niet los worden gezien van het politieke proces (Appleby, 1949) en
ook bij de uitvoering kunnen waarden conflicteren (Ringeling, 1998). 3 Bij de uitvoering van de sociale wetgeving zijn verschillende waarden in
het geding. Staat de bescherming van de ‘zwakkeren’ in de samenleving voorop of ligt de nadruk meer op het algemene maatschappelijke belang om maatschappelijke onrust te voorkomen (Berghman & Nagelkerke, 2003; De Swaan, 1988)? Hoe verhoudt de verantwoordelijkheid van de overheid voor haar burgers zich ten opzichte van de eigen verantwoordelijkheid van het individu (Commissie van Rhijn, 1945)? Welk aandeel in de schaarse publieke middelen willen wij voor dit publieke taakveld inzetten? Deze voorbeelden van mogelijke waardenconflicten zijn typerend voor het taakveld van sociale taken, maar niet limitatief.
Als de uitvoering binnen het samenwerkingsverband niet meer is dan technische uitvoering, vrij van beleidsvorming, dan heeft de sociaalgeografische of politieke bundeling geen betekenis. Als dat zo zou zijn, dan is het politieke perspectief hier betekenisloos. Appleby (1949) stelt dat de ambtelijke uitvoering integraal onderdeel is van het politieke proces van beleidsvorming.
In onze casussen kunnen wij verkennen of wij aanwijzingen vinden dat de intergemeentelijke uitvoeringsorganisatie leidt tot een andere bundeling van waardenconflicten. Een verschuiving van de bundeling van waardenconflicten van gemeentelijk naar intergemeentelijk niveau zou betekenen dat ook het beleidskader voor de intergemeentelijke uitvoeringsorganisatie verschuift van gemeentelijk naar intergemeentelijk. Daarmee wordt de mate van beleidsharmonisatie binnen het gebied van de intergemeentelijke sociale dienst een indicator voor effect binnen het politieke perspectief. Hieronder wordt voor deze indicator toegelicht hoe deze is toegepast.
97