Page 101 - POLITIEK OF MANAGEMENT?
P. 101
OPERATIONALISERING EN ONDERZOEKSAANPAK
gehalte als legitimiteitscriterium. Bij Bekkers en Scharpf is het democratisch karakter vooral een criterium voor de input legitimiteit. In welke mate werkt de wil van het volk (input) door in de beleids- en besluitvorming.
Op gemeentelijk niveau is het democratisch gehalte van de beleidsvorming en besluitvorming formeel geregeld doordat er een door de bevolking democratische gekozen gemeenteraad is. De volksvertegenwoordigers in de gemeenteraad vertalen de ‘wil van het volk’. Men kan zeggen dat de gemeenteraad de schakel is tussen de burger en het bestuur.
Het onderbrengen van gemeentelijke taken in een gemeenschappelijke
regeling heeft tot consequentie dat bestuurlijke verantwoordelijkheden en bevoegdheden worden overgedragen. Wat betekent dit voor het democratisch 3 proces, in het bijzonder voor de afstand tussen burger en bestuur? Zowel bij
de beleids- als de besluitvorming is voor het democratisch gehalte de afstand
tussen burger en bestuur een belangrijke factor (Fraanje & Herweijer, 2013). Een
grotere afstand zet het democratisch gehalte onder druk.
Daarmee zien wij de formele afstand tussen burger en bestuur in onze casussen
als indicator voor de democratische legitimiteit. Een grotere afstand betekent
een negatief effect, een kleinere afstand een positief effect.
Om zicht te krijgen op de formele afstand tussen bestuur en burger zijn de gemeenschappelijke regelingen van de drie samenwerkingsverbanden
bestudeerd. Daarbij is de afstand uitgedrukt in het aantal bestuurlijke lagen
tussen de kiezer en het dagelijks bestuur van de (intergemeentelijke) sociale
dienst.
Kaderstelling en controle door de raad
In onze casussen zullen wij nagaan hoe de besluitvormingsprocessen en – organen in formele zin wijzigen. Aan de besluitvorming gaat een (politiek) proces van beleidsvorming vooraf, waarvan de besluitvorming slechts het sluitstuk is. Bekkers (2007) spreekt bij dit proces van ‘throughput-legitimiteit’. Voor het democratisch gehalte van het besluitvormingsproces is essentieel dat de gemeenteraad als democratisch gekozen vertegenwoordiging van de burgers haar kaderstellende en controlerende rol richting het bestuur goed vervult. Daarom kijken wij hoe de gemeenteraden binnen het samenwerkingsverband deze rol invullen. De mate waarin zij erin slagen deze in te vullen is een indicator voor het democratische gehalte van de beleids- en besluitvorming.
Om dit vast te stellen zijn de raadsverslagen van de deelnemende gemeenten 99
