Page 47 - POLITIEK OF MANAGEMENT?
P. 47
VIER PERSPECTIEVEN OP OPENBAAR BESTUUR
wijze waarop New Public Management in de daarop volgende edities wordt
beschreven zien wij de verschuivende kijk op en invloed van deze beweging weerspiegeld. In de vijfde editie stellen zij dat “NPM has demonstrated staying
power and the potential to become a dominant approach to public management”
(2002, preface). In de zevende editie klinkt vervolgens weer enige relativering
door: “In 2007, it is clear that the NPM is a variant of the managerial approach and 2 not an entirely new way of doing public administration” (2009, preface).
Vanaf de jaren tachtig vindt, mede onder invloed van New Public Management, een verschuiving plaats naar sturing op meetbare resultaten en aan het bedrijfsleven ontleende managementprincipes ten koste van traditionele bureaucratische managementmodellen (Lynn, 2006).15 Het bedrijfsmatige of ‘managerial’ perspectief wordt in deze periode dominant en ook nu is deze dominantie nog niet voorbij.
De dominantie van de bedrijfsmatige benadering wordt ook opgemerkt door Zouridis (2009, pp. 52-53). Hij betoogt dat in de, aanvankelijk sterk juridisch georiënteerde, bestuurswetenschap in de afgelopen decennia steeds meer economische en bedrijfsmatige benaderingen aandacht krijgen ten koste van de juridische insteek.
Maar in de praktijk van het openbaar bestuur is de New Public Management- stroming meer nog een verwijdering van het politieke, dan van het juridische. Illustratief is een uitspraak van de toenmalig vicepresident van de VS, Al Gore in het voorwoord van de National Performance Review uit 1993: “We want to make improving the way government does business a permanent part of how government works, regardless of which party is in power”.
In deze uitspraak lezen wij ook een verschuiving van politiek naar management op het niveau van bestuur, waar de meer traditionele managerial benadering (de Weberiaanse bureaucratie) vooral een scheiding tussen de managerial ambtenarij en het politieke bestuur voorstond.
In Europa vond New Public Management vooral in de Noord-Europese landen weerklank, in Nederland in het bijzonder op gemeentelijk niveau (Denters, Heffen, & De Jong, 1999; John, 2001, pp. 102-103). De belangrijkste bron voor hervormingsideeën in het lokale publieke management in Nederland in de
15 Lynn (2006) maakt onderscheid tussen de Britse, de Continentale en de Noord Amerikaanse situatie, zowel in het ontstaan en in de verschijningsvormen van traditioneel overheidsmanagement als in de opkomst en verschijningsvormen van het New Public Management.
45