Page 289 - POLITIEK OF MANAGEMENT?

op continuïteit en vermindering van kwetsbaarheid is alleen voor de kleinere gemeenten onder de circa 20.000 inwoners aangetoond. De belangrijkste randvoorwaarde van behoud van gemeentelijke beleidsvrijheid ten slotte is weliswaar in formele zin nagekomen, maar materieel niet gerealiseerd.
Ten slotte concluderen wij dat er, kijkend vanuit andere perspectieven dan het bedrijfsmatige, een aantal effecten van de samenwerking optreedt dat bij het aangaan van de samenwerking niet was beoogd en deels zelfs niet in de overwegingen werd betrokken. Vanuit politiek perspectief bezien komt de beleidsvrijheid en democratische legitimering onder druk te staan. Vanuit juridisch perspectief bezien is sprake van enerzijds een grotere rechtsgelijkheid tussen de gemeenten en anderzijds een risico voor een meer technocratische aanpak. Vanuit maatschappelijk perspectief bezien zijn er nauwelijks effecten vastgesteld.
Reflectie
In reflectie op het onderzoek vragen wij ons af welke inzichten ons onderzoek oplevert die toegepast kunnen worden op actuele ontwikkelingen binnen het openbaar bestuur. Intergemeentelijke samenwerking is ook nu actueel. Wij vragen ons eerst af hoe wordt omgegaan met intergemeentelijke samenwerkingsverbanden in procesmatige zin om ons vervolgens te richten op de inhoudelijke afwegingen, in het bijzonder de inrichtingsmaatstaven die leiden tot een bepaalde schaal.
Wij stellen vast dat omgevingsdruk een belangrijke rol speelt bij de voortdurende schaalvergroting, zowel door fusie als in de vorm van intergemeentelijke samenwerking. Onder druk neigen lokale besturen mee te gaan met de heersende trend ook al is niet altijd duidelijk of daarin de oplossing voor het probleem is gelegen. Wij pleiten ervoor om ook onder druk kritisch te blijven afwegen wat in de eigen lokale omstandigheden de passende inrichting van het openbaar bestuur is.
Vervolgens merken wij op dat besturen na het genomen besluit over gaan tot de orde van de dag zonder tijd te nemen om de ingreep in de organisatie van het openbaar bestuur systematisch te evalueren. Wij pleiten ervoor dit wel te doen, zodat geleerd kan worden van eerdere ervaringen.
En als het intergemeentelijk samenwerkingsverband er eenmaal is valt ons het gebrek aan sturing en eigenaarschap van de betrokken gemeenteraden op. Wij pleiten ervoor dat gemeenteraden zich rekenschap geven van hun
SAMENVATTING
287