Page 522 - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht - Diana Spiekhout

Oldengaerde
Het huis Oldengaerde ligt aan de rand van de Dwingelder es, op een overgang van een grondemorenewelving naar een vlakte van grondmorene, ongeveer 1,5 kilometer ten westen van de Dwingelder stroom. Hoewel het huis een laatmiddeleeuwse oorsprong heeft, herinnert er tegenwoordig niets meer aan deze periode.
Geografische coördinaten: X 219.634 / Y 537.681 Provincie: Drenthe
Gemeente: Westerveld
Toponiem: Oldengaerde
Datering: 1420/1435-heden
Oudst bekende functie: mogelijk kasteel leenman
Archeologie: -
Bouwgeschiedenis: -
Iconografie: Abraham de Haen vervaardigde een tekening van Oldengaerde in 1732, maar daarop zijn geen middeleeuwse gebouwsporen zichtbaar.
Figuur 1 Oldengaerde: Het huis Oldengaerde, tekening vervaardigd door Abraham de Haen in 1732.
Geschiedenis: De oudst bekende bewoner van Oldengaerde is Reynolt van Echten, die vanaf 1435 aantoonbaar op het huis te Oldengaerde woonde.589 Hij wordt gezien als de stamvader van het geslacht Van Echten op Oldengaerde.590 Reynolt is waarschijnlijk de opdrachtgever geweest voor de bouw van het adellijk huis. De grond waarop hij de woning liet bouwen had hij van zijn vader geërfd.591
Oldenhave/huis te Ruinen
Oldenhave, ook wel bekend als het huis te Ruinen, was de stamzetel van het geslacht Van Ruinen. Hoewel we niet weten hoe het huis er in de middeleeuwen uit heeft gezien, is het aannemelijk dat het toen als stamkasteel van de Van Ruinens fungeerde en het centrum van de heerlijkheid Ruinen vormde. Het huis lag op de grens van een grondmorenewelving naar een grondmorenevlakte. Ongeveer 850 meter ten oosten van de woning lag een waterloop en op ongeveer 390 meter ten noordwesten een doorgaande weg. Tegenwoordig zijn alleen nog de resten van het grachtenstelsel zichtbaar, want Oldenhave is in 1820 gesloopt.
Geografische coördinaten: X 219.950 / Y 530.100 Provincie: Drenthe
589 Bos et al. 1989: 162.
590 Brood 1980: 29.
591 Bos et al. 1989: 162.
520