Page 306 - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht - Diana Spiekhout

Hoofdstuk 5
dekzandlandschap geomorfologie bodem
vegetatie toponie- men
vergelijkbare landschap- - pen:
natuurlijke vegetatie
lichte loofbossen met eik en Ruwe berk
halfnatuurlijke vegetatie
akker
Van Beek et al.:
200 na Chr.
open gemengd loofbos op vochtige grond
zeer open gemengd loof- bos op droge grond
heideveld op vochtige grond
heideveld op droge grond
1500 na Chr.
open landschap met bosschages op vochtige grond
akker op vochtige grond
heideveld op vochtige grond
heideveld op droge grond
D3 gordeldekzan- drug-gen
• 3K16 • 4K16 • 3K19
•
•
haar- podzol- gronden; leemarm en zwak lemig fijn zand hoge zwarte enkeerd- gronden; fijn zand
Tabel 5.2: Samenhang tussen geomorfologie, bodemgesteldheid, vegetatie en toponiemen van het dekzandlandschap van Zuidwest-Twente. Zie ook paragraaf 5.4.
Rondom Goor en Diepenheim vinden we verschillende broektoponiemen. Ze ontstonden vooral aan de voet van de hogere stuwwallen, omdat de kweldruk van grondwater daar heel groot was. Het grootste broekgebied lag ten zuidwesten van Diepenheim, namelijk het Stockumerbroek. Binnen dit broekgebied vinden we verschillende kleine dekzandkoppen die boven het broek hebben uitgestoken met het suffix -horst, zoals de Stoelhorst. Daarnaast komen er kleinere broekgebieden voor, namelijk het Diepenheimse broek en het Elsenerbroek. Behalve de broektoponiemen kan ook de naam Goor zelf worden gerekend tot de moerasnamen. De naam verwijst naar een modderige en moerassige plek.115 De moerasnaam mars wordt tevens gebruikt, zoals bij het Marshuis bij Diepenheim. Met het bestanddeel ‘mars’ wordt een plek bedoeld die regelmatig onder water kwam te staan.116
Vliergebieden
De natste gebieden waren te vinden ten zuiden en oosten van de stuwwal van Markelo, omdat hier zowel grote massa’s kwelwater uit deze stuwwal alsook oppervlaktewater vanuit talrijke dekzandlaagten zich verzamelden. Vanwege deze permanent zeer natte situatie stonden deze gebieden grote delen van het jaar onder water en vond hier dientengevolge op grote schaal
115 Spek et al. 1996: 85.
116 Ter Laak 2005: 113.
304