Page 218 - Balancing between the present and the past

Chapter 9
uit de zesde studie kunnen hiervoor worden gebruikt. Het tweede punt is dat het proefschrift een observatie-instrument (het FAT-HC) heeft opgeleverd dat gebruikt kan worden om lessen van geschiedenisleraren te observeren. Dit instrument is geen beoordelingsinstrument, maar is bedoeld voor onderzoekers, lerarenopleiders en leraren (in opleiding) om elkaar te observeren en van elkaar te leren op het gebied van contextualiseren. Dit kan erg goed door het bespreken van de bevindingen na afloop van een observatie. Een derde punt is dat het onderzoek vier ontwerpprincipes heeft opgeleverd waarmee leraren onderwijsactiviteiten kunnen ontwerpen die het vermogen van leerlingen om te contextualiseren bevorderen. De ontwerpprincipes en voorbeelden van lesmateriaal staan beschreven in de vijfde en zesde studie. Om leraren te inspireren bevat Appendix I voorbeelden van casussen die een cognitief conflict bij leerlingen kunnen oproepen.
9.6.4 Maak meer ruimte voor historisch besef
In deze laatste paragraaf richt ik mij graag tot iedereen die werkzaam is in het onderwijs. Momenteel woedt in het kader van Curriculum.nu een maatschappelijke discussie over de doelen en inrichting van het Nederlandse onderwijs. Het prachtige schoolvak geschiedenis wordt door sommige mensen gezien als ouderwets, want historische feiten kun je toch gewoon online opzoeken? Dit proefschrift laat zien dat geschiedenisonderwijs meer is dan leerlingen leren om zoveel mogelijk feiten op te dreunen. Contextualiseren leidt niet alleen tot het beter kunnen verklaren en interpreteren van verschijnselen, maar ook tot het inzicht dat er verschillen bestaan tussen mensen in waarden, normen en kennis. Wanneer leerlingen zich hiervan bewust zijn, is de kans een stuk kleiner dat zij verzetsmonumenten vernielen of hun blote billen laten zien in een Cambodjaanse tempel. Wij willen leerlingen toch opvoeden tot burgers die zich ervan bewust zijn dat mensen en culturen verschillende opvattingen kunnen hebben? Dat is waar historisch besef voor mij om draait.
Er moet echter wel iets veranderen in onderwijsland om leerlingen dit historisch besef mee te kunnen geven. Het proefschrift laat namelijk zien dat het aanleren van contextualiseren alleen kan gebeuren wanneer er een dialoog is tussen leraren en leerlingen, wanneer leerlingen nieuwsgierig zijn naar het verleden en wanneer iedere leerling wordt uitgedaagd zichzelf verder te ontwikkelen. Voor het ontwerpen van onderwijsactiviteiten die hiervoor zorgen, hebben leraren veel meer tijd, ruimte en ondersteuning nodig. Om dit te realiseren is het noodzakelijk dat het aantal lesuren, dat een leraar per week moet geven, wordt gereduceerd. Een voorstel:
216