Page 38 - POLITIEK OF MANAGEMENT?

Hoofdstuk 2
2 VIER PERSPECTIEVEN OP OPENBAAR BESTUUR
Ons onderzoek richt zich op drie casussen. Belangrijk is de keuze van de ‘conceptuele lens’ waardoor een casus wordt bekeken. De gekozen lens haalt bepaalde factoren naar voren en laat andere factoren onder- of onbelicht: “Hoe veelomvattender we de ontwikkelingen van ons onderzoeksobject willen verklaren, des te meer ‘verklarende kracht’ wij kunnen ontlenen aan het feit dat we verschillende conceptuele lenzen tegelijk gebruiken” (Snellen, 2007, p. 6).
Een perspectief biedt ons een referentiekader om naar een fenomeen te kijken en eventuele effecten te beoordelen. Een dergelijk kader is in wezen normatief en selectief. Normatief, omdat vanuit het perspectief normen worden aangereikt om een organisatie te beoordelen. Selectief, omdat de normen uit het perspectief voorbij gaan aan andere rollen van de gemeente, die mogelijk heel andere eisen stellen dan het normenkader uit het gekozen perspectief. Door niet alleen aandacht te geven aan het kiezen van de juiste lens, maar ook meerdere perspectieven te hanteren, uitgaande van de verschillende functies van een gemeente, ontstaat een meer genuanceerd en geobjectiveerd beeld. “A way of looking at problems is an infinite number of ways of not looking at them” (Appleby, 1961, p. 49). Als wij een probleem op één bepaalde manier bekijken sluiten wij ontelbare andere gezichtspunten op het probleem uit.
Het boek ‘Essence of Decision’ (Allison & Zelikow, 1999)14 biedt hier een mooi voorbeeld van. Hierin wordt de Cuba-crisis vanuit drie verschillende perspectieven verklaard, waardoor ons inzicht in de gebeurtenissen uit 1962 wordt verrijkt. Zij tonen dat door een multi-perspectief-benadering ons begrip van complexe situaties en gebeurtenissen kan worden vergroot.
“Door beelden naast elkaar te presenteren, wordt het gevaar van eenzijdigheid voorkomen” (Idenburg & Van der Loo, 1994, p. 79). Voor de bestuurskundige is dit belangrijk om tot een beter inzicht te komen. Maar ook voor de beleidsmakers en bestuurders is dit belangrijk. Enerzijds om in de verkennende fase tot een beter besluit te komen. Anderzijds om in de evaluatieve fase tot een meer afgewogen waardering te komen van de effecten van het beleid om van daaruit waar nodig tot bijstelling van het beleid te komen.
Het is goed denkbaar dat een samenwerkingsverband vanuit één perspectief een groot succes is, terwijl pas vanuit een ander perspectief gezien grote
14 Graham T. Allison publiceerde dit boek in 1971 en herschreef het in 1999 met P. Zelikow nadat veel nieuw materiaal voor onderzoek beschikbaar was gekomen.
36