Page 227 - Effective healthcare cost containment policies Using the Netherlands as a case study - Niek W. Stadhouders

Samenvatting
De uitgaven aan de gezondheidszorg stijgen elk jaar, niet alleen in Nederland, maar in alle Westerse landen. Gaven we in 1972 in Nederland minder dan 6% van het Bruto Binnenlands Product aan de zorg uit, inmiddels ligt dit percentage ruim boven de 10%. Factoren zoals innovaties en technologische ontwikkeling, demografische ontwikkelingen en leefstijltrends, stijgende inkomens en welvaart en een groeiende vraag naar hooggeschoold personeel dragen ertoe bij, dat de zorg harder groeit dan de economie. Deze groei is op termijn niet houdbaar. De stijgende zorgkosten moeten namelijk worden opgevangen door een stijging van premies en eigen betalingen, belastingen, staatsschuld of beperking van andere overheidsuitgaven zoals onderwijs en infrastructuur. Al deze maatregelen lopen op termijn tegen hun grenzen aan, wat kostenbeheersing noodzakelijk maakt. Bovendien wordt een deel van de zorguitgaven ondoelmatig besteed, zoals onderzoek naar praktijkvariatie, onnodige zorg en diagnostiek, overbehandeling, verspilling en fraude aantoont.
Internationaal ligt de grootste uitdaging voor de betaalbaarheid bij de ziekenhuissector. Deze sector neemt immers de meeste kosten voor haar rekening. Ook in Nederland is de ziekenhuiszorg de laatste jaren sterk gegroeid. De invoering van de Zorgverzekeringswet (Zvw) in 2006 heeft zorgverzekeraars een grote rol toebedeeld bij betaalbaarheid van de Nederlandse ziekenhuiszorg. De beleidstheorie veronderstelt dat zorgverzekeraars door het systeem van gereguleerde concurrentie worden gestimuleerd om actief en selectief de meest doelmatige zorg in te kopen. Dit zou de stijging van de zorguitgaven moeten beperken. Sinds 2012 wordt tevens getracht om door middel van hoofdlijnenakkoorden met de zorgsector de uitgavenontwikkeling te beteugelen. De overheid heeft in die zin een coördinerende rol in het betaalbaarheidvraagstuk. Ook bepaalt de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) welke zorg door de basisverzekering wordt vergoed. De Minister wordt hierin geadviseerd door het Zorginstituut Nederland. De stijgende zorguitgaven houdt de vraag relevant hoe deze effectief beheerst kunnen worden. De vraagstelling van deze thesis: hoe kunnen de zorguitgaven worden beperkt met behoud van doelmatigheid? Deze vraagstelling wordt gesplitst in vier subvragen:
- Welk kostenbeheersingbeleid is effectief?
- Welk effect heeft een beperking van ziekenhuisuitgaven op gezondheidsuitkomsten
in Nederland?
- Speelt actieve zorginkoop van zorgverzekeraars een rol bij doelmatigheid en
betaalbaarheid?
219