Page 537 - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht - Diana Spiekhout
P. 537
overigens de gebeurtenis onterecht in 1360 in plaats van 1361 dateert, bericht dat bisschop Jan van Arkel een blokhuis liet bouwen om het kasteel Saterslo te bedwingen. Na de verzoening werden zowel het blokhuis als kasteel Saterslo afgebroken.648
Wat er in de daaropvolgende decennia met Saterslo is gebeurd, is niet duidelijk. De hof Saterslo blijkt in 1379 een Stichts leen te zijn dat in leen werd gehouden door Godeken van Saterslo.649 Pas in 1717 wordt in de beleningen gesproken over het huis Saterslo in plaats van de hof. Gevers en Mensema gaan ervan uit dat de hof een voortzetting was van het afgebroken kasteel Saterslo.650 In ieder geval is Saterslo na de verwoesting herbouwd, want in 1510 werd het door Karel van Gelre versterkt. Het kasteel brandde uiteindelijk af.651
Saterslo-blokhuis
Bisschop Jan van Arkel bouwde in 1361 een tijdelijke versterking om het kasteel Saterslo te bedwingen. Dit blokhuis moet dus in de buurt van het kasteel hebben gelegen, maar waar dit precies is geweest, is tot op heden niet bekend.
Geografische coördinaten: zie Saterslo Provincie: Overijssel
Gemeente: Dinkelland
Toponiem: Saterslo
Datering: 1361
Oudst bekende functie: tijdelijk bisschoppelijk kasteel
Archeologie: -
Bouwgeschiedenis: -
Iconografie: -
Geschiedenis: Het blokhuis van Saterslo was een tijdelijke versterking die was gebouwd in opdracht van bisschop Jan van Arkel. Volgens de kroniekenschrijver Beke wilde de bisschop met dit blokhuis de heer van Saterslo bedwingen, zodat deze geen overlast kon bezorgen aan de omgeving. Nadat de bisschop zijn superioriteit had getoond, werden zowel het blokhuis als het kasteel Saterslo afgebroken.652 We hebben hier dus met een uitsluitend militair en tijdelijk kasteel te maken.
Scherpenzeel
Wie vanaf Markelo over de stuwwal richting Goor reisde kwam, zodra hij of zij van de stuwwal was afgedaald, in een laaggelegen gebied terecht dat bekend staat onder de naam Waterland. Net voor het begin van de hoger gelegen bebouwing van het stadje Goor lag direct langs deze weg huize Scherpenzeel.
Geografische coördinaten: X 236.138 / Y 472.468
Provincie: Overijssel C Gemeente: Hof van Twente
Toponiem: Scherpenzeel
Datering: vóór 1313-1792
Oudst bekende functie: mogelijk kasteel leenman
Archeologie: -
Bouwgeschiedenis: -
Iconografie: -
Geschiedenis: Scherpenzeel bestond al in 1313, want in een lijst van Goorse borgmannen
wordt ‘‘t kind van Scarpenzeel’ genoemd als twintigste borgman van kasteel Goor.653 Scherpenzeel was omstreeks 1379 echter geen borgleen, maar een gewoon Stichts leen
648 Bruch 1982: 209.
649 Eijken 1995: 779.
650 Gevers & Mensema 1995: 412.
651 Gevers & Mensema 1995: 413.
652 Bruch 1982: 209.
653 Immink & Marris 1969: 199.
Catalogus
535