Page 171 - Bladder Dysfunction in the Context of the Bladder-Brain Connection - Ilse Groenendijk.pdf

NEDERLANDSE SAMENVATTING
De functionele urologie houdt zich bezig met functie stoornissen van de lage urinewe- gen, zoals de blaas en de bekkenbodem. Hoofdstuk 1 beschrijft de functie van de lage urinewegen met de daarbij behorende perifere en centrale neuronale innervatie. Verder worden de verschillende stoornissen met de daarmee gepaarde klachten samengevat. De diagnostiek bestaat uit objectieve en subjectieve meetinstrumenten. Objectieve meetinstrumenten meten feitelijke gegevens over het lichaam, zoals de plasfrequentie op een dag of het residu van urine in de blaas na het plassen. De subjectieve meetin- strumenten - vaak in de vorm van een vragenlijst - meten hoeveel last iemand heeft van deze objectieve gegevens en hoe dit de kwaliteit van leven beïnvloedt. De functionele MRI (fMRI) is een relatief nieuwe dynamische beeldvormende techniek waarmee activa- tie van hersengebieden in beeld gebracht kunnen worden. Het is dus voorstelbaar dat veranderingen in de functie van de lage urinewegen ook veranderingen in bepaalde hersengebieden teweeg brengen. Daardoor kan de fMRI als objectief diagnostisch meetinstrument fungeren. De behandeling van functiestoornissen van de lagere urine- wegen bestaat primair uit conservatieve maatregelen en medicamenteuze therapieën. Als deze therapieën niet voldoende werken, kunnen minimaal invasieve therapieën worden toegepast zoals sacrale neuromodulatie of meer invasieve reconstructieve ingrepen zoals het aanleggen van een continent katheteriseerbaar urinestoma.
In de afgelopen twee decennia is er veel kennis over de innervatie van de urinewegen verworven en zijn er nieuwe behandelmethoden ontwikkeld. Desondanks zijn er nog grote hiaten in de kennis van de verschillende pathomechanismen en is de wetenschap nog niet goed in staat om de verschillende behandelvormen goed te evalueren. Dit proefschrift heeft als doel om nieuwe en reeds bestaande objectieve als subjectieve meetinstrumenten binnen de functionele urologie te evalueren en te optimaliseren.
Deel 1 van dit proefschrift gaat in op de vraag of hoge-resolutie functionele MRI (7T fMRI) gebruikt zou kunnen worden in de diagnostiek binnen de functionele urologie. We hebben onder andere onderzoek verricht naar de hersengebieden die zijn betrokken bij het aansturen van de lage urinewegen, en aangetoond dat 7T fMRI een bruikbare techniek is om deze hersengebieden te onderzoeken.
In hoofdstuk 2 wordt een systematisch literatuur onderzoek beschreven, wat als doel had een overzicht te genereren van de hersengebieden die betrokken zijn bij de motorische taken van de lage urinewegen. Middels een gerichte zoekopdracht, werden er 19 relevante artikelen geïncludeerd, waarvan 11 artikelen de aansturing van de bek- kenbodemspieren betrof, en 8 artikelen de aansturing van de mictie betrof. Met de data uit de geïncludeerde artikelen hebben we een meta-analyse uitgevoerd in de vorm van een Activation Likelihood Estimation (ALE). In een ALE analyse worden de coördinaten van de hersengebieden die gerapporteerd worden in de geïncludeerde artikelen gezien
9
Summary and Nederlandse samenvatting 169