Page 583 - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht - Diana Spiekhout

Deze landweer werd op enkele plaatsen doorbroken door een veldweg. Tot ongeveer 200 meter waren de wal 6 meter en de gracht 3 meter breed. De overige 100 meter waren zowel de gracht als wal 3 meter breed en was de wal lager.895 Van Os interpreteert het terrein als vergaderplaats voor volksvergaderingen.896
Figuur 1 Wittelte-II: De sporen van Wittelte-II en de landweer in 1907.
Ik denk echter dat we te maken hebben met een middeleeuws verdedigingswerk in een C landweer. Soortgelijke terreinen zijn onder andere het Bolwerk bij Noordlaren, Wolfsbarge,
Wesepe en Ramele. De landweer is recentelijk door de archeoloog Jager nog waargenomen:
hij heeft zelfs een stukje tracé gefotografeerd. Jager dateert overigens de landweer zonder
verdere argumentatie in de Tachtigjarige Oorlog.897 Nader onderzoek zou moeten uitwijzen hoe oud Wittelte-II is, zodat het in een historische context kan worden geplaatst. Dan dient ook de relatie met Wittesheuvel te worden onderzocht, want ook dit terrein ligt in een landweer. Het lijkt erop dat de op een dekzandrug gelegen nederzetting Wittelte was beschermd door zware verdedigingswerken.
Interessant is dat op de toponiemenkaart van Wieringa ter hoogte van het mogelijke kasteelterrein de veldnaam ‘kasteel?’ staat. Daarnaast houden de toponiemen “Weer wal” en “schanswal” mogelijk verband met de landweer (zie figuur 2 Wittelte-II).
895 Van Os 1907: 35-36.
896 Van Os 1907: 61.
897 Jager 2014: 198, 219.
Catalogus
581