Page 533 - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht - Diana Spiekhout

Figuur 2 Rhaan: Zijaanzicht van het huis Rhaan, vervaardigd door Cornelis Pronk in 1732. De rechtervleugel zou mogelijk een middeleeuwse ouderdom kunnen hebben.
Rutenberg
Op ongeveer 310 meter afstand van de rivier de Vecht in de buurschap Ankum ligt aan de noordelijke oever van deze rivier kasteel Rutenberg op een dekzandrug. Hoewel er tegenwoordig een neoclassicistisch landhuis staat, was Rutenberg in de late middeleeuwen het stamkasteel van het gelijknamige geslacht. Op ongeveer 230 meter afstand van Rutenberg lag een doorgaande oost-westroute.
Geografische coördinaten: X 211.800 / Y 503.680 Provincie: Overijssel
Gemeente: Dalfsen
Toponiem: Rutenberg
Datering: <1328-heden C Oudst bekende functie: kasteel leenman
Archeologie: -
Bouwgeschiedenis: -
Iconografie: Cornelis Pronk heeft in 1730 twee tekeningen vervaardigd van Rutenberg. Daarop is een toren te zien die naar verwachting een middeleeuwse oorsprong heeft. Ook de zaal die aan de toren vast zit zal naar verwachting laatmiddeleeuws zijn.
Geschiedenis: Het kasteel Rutenberg wordt voor het eerst vermeld als onderdeel van een aanzienlijke goederenverkoop in 1328 van Bentheimse leengoederen aan bisschop Jan van Diest.640 De daarbij betrokken Bentheimse dienstmannen werden in hun eed jegens de graaf van Bentheim ontslagen. Van Diest nam dus het gehele bezit met alle bijbehorende rechten en dienstmannen over. Als eerste goed werd in de overdracht het kasteel Rutenberg vermeld waar knape Hake van den Rutenberg woonde. Door de aankoop was Rutenberg een bisschoppelijk kasteel geworden. De burcht vervulde echter voor zover bekend geen substantiële rol als bisschoppelijk kasteel en functioneerde vooral als stamslot voor de Van Rutenbergs. We komen deze familie vanaf 1276 tegen in de geschreven bronnen.641
Catalogus
640 OGD I nr. 313.
641 OSU IV nr. 1907.
531