Page 248 - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht - Diana Spiekhout

Hoofdstuk 4
geweest, hoewel ook de mogelijkheid bestaat dat deze palen afkomstig zijn van skeletbouw binnen het stenen gebouw. In ieder geval is er na fase 1 een stenen gebouw opgetrokken. Nauwkeurige bestudering van de plattegrond doet vermoeden dat dit bouwwerk mogelijk in twee fasen tot stand is gekomen. Tussen het grootste rechthoekige gebouw en de oostelijke aanbouw met halfronde fundamenten is namelijk een dubbelmuur aanwezig (figuur 4.24 en figuur 4.25).
• Eindfase van de burcht – einde militaire functie van de Hunenborg: De dam in de gracht die in 1994 door de RCE is aangetroffen behoort tot de eindfase van de militaire functie van de burcht. Het grachtenstelsel verloor namelijk door de aanleg hiervan zijn defensieve waarde. De wal die aansluit op de Hoge Hunenborg ligt in het verlengde van de dam, dit moet dus een toegangsweg zijn geweest. Voordat de dam was opgeworpen zou ter plekke een opklapbrug kunnen hebben gelegen. De dam kan zijn gebouwd nadat de Hunenborg zijn defensieve functie had verloren om zo gemakkelijk op het terrein te komen en eventueel sloopmateriaal weg te voeren. Een andere mogelijkheid is dat deze tijdens een potentiële belegering door de belegeraars is aangelegd om zo het kasteel te veroveren.101
Het was aanvankelijk de bedoeling dat het nieuwe veldonderzoek OSL-dateringen zou opleveren waarmee de verschillende bouwfasen konden worden gereconstrueerd. Helaas heeft dit onderzoek niet het gewenste resultaat opgeleverd. Toch is het mogelijk om op basis van het vondstmateriaal een specifiekere datering te geven aan de gebruiksduur van de burcht. De meeste objecten blijken namelijk vooral uit de twaalfde eeuw te komen. Verschillende kogelpotscherven en de pseudomuntfibula zouden een vroege datering in de elfde eeuw toelaten. Waarschijnlijk is er rond 1155 nog gebouwd aan de burcht, want het constructiehout van de dam, mits dat uiteraard van één van de gebouwen van de Hunenborg afkomstig is, heeft een kapdatum van circa 1155 (+/-6) en 1159 (+/- 6 AD.102 Niet lang daarna moet de burcht uit gebruik zijn geraakt, want dertiende-eeuwse vondsten zijn niet op de hoofdburcht aangetroffen. Het vrijwel ontbreken van kogelpotten met facetranden pleit ervoor dat de activiteiten op de hoofdburcht tussen 1150/1175 zijn afgenomen. Op de Lage Hunenborg is overigens wel een scherf grijsbakkend aardewerk gevonden: die moet na de twaalfde eeuw dateren. De OSL-datering is wel geslaagd voor de toegangsweg: deze blijkt rond het midden van de dertiende eeuw te zijn aangelegd.
Uit dit alles kunnen we de volgende globale fasering reconstrueren:
• •
• • •
•
bouw van de Hunenborg; aan het begin van de twaalfde eeuw moet de burcht er al hebben gestaan.
(precieze datering onbekend): mogelijke verbouw van het houten hoofdgebouw;
(precieze datering onbekend): bouw van het stenen gebouw;
(precieze datering onbekend): mogelijke uitbreiding stenen gebouw;
(na circa 1150 – circa 1165): eindfase militaire functie Hunenborg; aanleg dam door gracht en aanleg van de verhoogde weg;
onbekend: overige gebouwsporen (chronologie onduidelijk).
246
101
over de fasering en functies van het stenen gebouw
102 Interne documentatie E. Vrenegoor, afkomstig uit archeologisch depot Overijssel.
Met dank aan Ben Olde Meierink voor het advies over de functies van de dam en het brainstormen