Page 265 - POLITIEK OF MANAGEMENT?
P. 265

Wij reflecteren eerst op de invloed van omgevingsdruk. Omgevingsdruk kan organisaties een bepaalde kant op sturen (DiMaggio & Powell, 1991/1983; Ashworth, Boyne & Delbridge, 2009; Van der Kolk, 2009). Van der Kolk (2009) heeft twee casussen van volledige ambtelijke fusie met behoud van bestuurlijke autonomie (het zogenaamd SETA model) en twee casussen van gemeentelijke herindeling onderzocht. Hij concludeert dat schaalvergroting van gemeenten het gevolg is van isomorfe druk. Naast druk van Rijk of provincie noemt hij de druk die uitgaat van schaalvergroting bij omliggende gemeenten en bestuurskrachtonderzoeken die schaalvergroting als oplossing voorstellen. Hulst en Van Montfort (2007b) stellen dat in West-Europese landen intergemeentelijke samenwerking één van de vier dominante strategieën is waarmee het openbaar bestuur reageert op toenemende druk van technische, sociale en economische veranderingen op het lokaal bestuur. Een mooie illustratie van externe druk bij de inrichting van het openbaar bestuur is de waarschuwing van de commissaris van de koning aan de gemeente Lingewaal op 9 oktober 2014. In het licht van discussies over zelfstandig blijven, gemeentelijke herindeling of intergemeentelijke samenwerking in de regio waarschuwt hij: “De kans bestaat dat Lingewaal als een ‘muurbloempje’ achterblijft in deze dynamiek van schuivende gemeentepanelen.”230
Ook nu vindt druk plaats op schaalvergroting met de drie decentralisaties als
aanleiding. De Raad voor het openbaar bestuur stelt zelfs dat de decentralisaties
in het sociale domein gepaard gaan met “de wettelijke verankering van de
overtuiging dat gemeenten de taken niet aankunnen en regio’s moeten vormen”
(Raad voor het openbaar bestuur, 2015a, p. 14). Het kabinet Rutte II stelt dat schaalvergroting in het lokaal bestuur in het licht van de decentralisaties onvermijdelijk is (VVD & PvdA, 2012; Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, 2013a). Aanvankelijk zette het kabinet, althans voor de
langere termijn, in op schaalvergroting door herindeling, maar dit is verbreed
naar samenwerking rond de te decentraliseren taakvelden (Van der Steen, 7 De Hoog, Wendt & Van Twist, 2013; Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, 2013b).
Onze casusorganisaties ontstonden onder druk van toenemende verant- woordelijkheden van gemeenten in het sociale domein. De betrokken gemeenten zagen een toename in complexiteit, risico’s en dynamiek in het
230 http://www.hetkontakt.nl/leerdam/nieuws/lingewaal-mag-niet-als-muurbloempje-achterblijven/ reacties
REFLECTIE
263


































































































   263   264   265   266   267