Page 33 - Reduction of coercive measures

Het doel van dit proefschrift was bij te dragen aan een beter begrip van de wijze waarop vrijheidsbeperkingen worden toegepast in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Verschillende bronnen suggereren dat in de professionele zorg regelmatig vrijheidsbeperkingen worden toegepast (Fitton & Jones, 2018; Romijn & Frederiks, 2012). Systematisch verkregen en getoetst bewijs voor het gebruik van vrijheidsbeperkingen is echter schaars (Fitton & Jones, 2018). Het bewijs voor de effectiviteit van interventies op het niveau van zorgorganisaties om het gebruik van vrijheidsbeperkingen terug te dringen is nog schaarser (Schreiner, Crafton, & Sevin, 2004; Williams, 2011). De studies in dit proefschrift gingen in op deze lacunes door vast te leggen hoe vaak vrijheidsbeperkingen in de dagelijkse zorgpraktijk werden gebruikt, door te testen hoe het gebruik van deze vrijheidsbeperkingen werd geassocieerd met kenmerken van cliënten en dagelijkse begeleiders van cliënten, en door het uitvoeren van een effectiviteitsproef van een multidisciplinair programma voor het verminderen van vrijheidsbeperkingen in de dagelijkse zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. De studies werden parallel uitgevoerd aan een maatschappelijk en politiek debat in Nederland over het zelfbeschikkingsrecht van mensen met een verstandelijke beperking. In het proefschrift zijn kenmerken van het Nederlandse wettelijke kader voor het gebruik van vrijheidsbeperkingen belicht, met name met betrekking tot de criteria voor de dagelijkse registratie van vrijheidsbeperkingen.
De studies in dit proefschrift hanteerden een brede definitie van vrijheidsbeperkingen ofwel ‘elke maatregel die beperkend is voor de cliënt in een specifieke situatie’ (Dörenberg et al., 2018; Romijn & Frederiks, 2012). Deze brede definitie omvat een breed scala aan praktijken, met inbegrip van, maar niet beperkt tot praktijken die in de huidige en toekomstige Nederlandse wetgeving zijn gedefinieerd. De komende Wet zorg en dwang heeft het verzet van de persoon met de verstandelijke beperking aan de brede definitie toegevoegd (Steen, De Schipper, & Frederiks, 2016). Uit hoofdstuk twee van het proefschrift is gebleken dat een betrouwbare registratie van vrijheidsbeperkingen onder een brede definitie slechts ten dele mogelijk is. Hoofdstuk drie ging in op het belang van een duidelijke definitie en standaard
Samenvatting en discussie
31