Page 68 - kennis en praktijk in de gehandicaptenzorg

Interpretatieve fenomenologische analyse
Om tot een diepgaande interpretatie te komen van wat de overwegingen van mede- werkers zijn, heb ik vervolgens in de analyse gebruik gemaakt van een aantal principes van de interpretatieve fenomenologische analyse (Smith et al., 2013). Deze benadering gaat uit van een hiërarchie in de ervaringen van mensen. Op het elementaire niveau zijn mensen verwikkeld in een voortdurende stroom van alledaagse ervaringen. Het is op dat niveau waar medewerkers hun afwegingen maken wat ze in situaties moeten doen en waar ik met dit onderzoek meer inzicht in wil krijgen. Mensen zijn zich echter op het moment dat ze die afweging maken, daarvan vaak niet bewust. Wanneer we ons er wel van bewust worden, dan is dat altijd achteraf wanneer we reflecteren op wat we hebben meegemaakt. Als we spreken over ‘een ervaring’, dan heeft het volgens Smith et al. meestal betrekking op dat niveau. Het gaat daarbij dus niet om de oorspronke- lijke onbewuste ervaring, maar over de betekenis die we er achteraf aan hebben gege- ven. Op een nog hoger niveau brengen mensen verschillende ervaringen met elkaar in verband door ze een gemeenschappelijke betekenis toe te kennen.
De interpretatieve fenomenologische analyse is erop gericht om zo nauwkeurig mo-
gelijk inzicht te krijgen in de elementaire ervaringen van mensen en hoe zij daar be-
tekenis aan geven. De benadering onderzoekt de aspecten die mensen gemeenschap- 4 pelijk hebben, maar die bij iedereen op een andere manier tot uitdrukking komen. Om
die aan het licht te brengen verdiept de interpretatieve fenomenologische analyse zich
eerst in de ervaringen van personen afzonderlijk en hoe zij omgaan met specifieke
situaties. Dat gebeurt door verschillende aspecten van wat iemand daarover vertelt,
met elkaar te verbinden. De gedachte daarachter is dat het verdiepen van het inzicht
in iemands persoonlijk leven, ook kennis naar boven brengt van wat mensen gemeen
hebben (Smith, 2004).
We are thus better positioned to think about how we and other people might deal with the particular situation being explored, how at the deepest level we share a great deal with a person whose personal circumstances in many ways seem entirely separate and different form our own. Thus, the very detail of the individual also brings us closer to significant as- pects of a shared humanity, and the particular case can therefore be described as containing an 'essence'. (Smith, 2004 pp. 42-43)
In navolging van deze benadering heb ik bij de analyse niet meteen gekeken naar pa- tronen die in alle interviews naar voren komen, maar eerst het interview van elke res- pondent afzonderlijk geanalyseerd. Daarvoor heb ik opnieuw de uitgeschreven inter- views gecodeerd. Dit keer heb ik me echter bij het bepalen van de codes laten leiden door wat in de tekst naar voren komt. Op basis van deze codes heb ik voor elke res- pondent samengevat wat voor hem of haar belangrijk is in het omgaan met complexe situaties en de betekenis van kennis daarbij (zie bijlage 2). Tot slot heb ik de analyse verder verdiept door de afzonderlijke interviews met elkaar te vergelijken. Ik heb me daarbij vooral geconcentreerd op wat de geïnterviewde medewerkers gemeenschap- pelijk hebben. Ik doe dat niet door afwijkende informatie in de analyse weg te laten, maar juist de verschillen tussen de interviews te gebruiken om te interpreteren welke
69