Page 61 - kennis en praktijk in de gehandicaptenzorg
P. 61

hun ervaring, vaardigheden en attitude. Op die manier kunnen zij steeds weer nieuwe kennis genereren, die verouderde kennis vervangt. Dat R-profs dat vermogen niet hebben, heeft volgens Weggeman alles te maken met het verlies van de attitude om zich in nieuwe data te verdiepen teneinde daar informatie van te maken.
Daardoor muteert de kennis niet en blijf je staan waar je stond terwijl je wel energie verbruikt. (Weggeman, 2007 p. 113)
Weggeman wijt dit aan een soort van 'mentale moeheid' waardoor mensen zich bij het vorderen der jaren gaan verzetten tegen nieuwe veranderingen en uitdagingen. Als gevolg daarvan vervallen mensen tot defensief gedrag. Argyris (1987) stelt echter dat defensief gedrag niet het gevolg maar juist de oorzaak is van het inslijten van routines en het afsluiten voor nieuwe kennis. Volgens hem gebruiken mensen defensief gedrag om zich af te schermen tegen kennis die ze zien als een bedreiging voor wat zij niet ter discussie willen stellen, omdat het veranderen daarvan hen angstig, onzeker en wan- hopig maakt.
To sum up the argument so far, individuals acting as agents for organizations or for them- selves produce defensive routines that prevent or distort valid information, that are undis- cussible, and whose undiscussibility is undiscussible. All of these features are protected by both the internal and external cultures of the organization. Individuals express hopelessness, fears, and anxieties about changing these features. (Argyris, 1987 p. 10)
De opvattingen van Weggeman en Argyris werpen op deze manier licht op de achter- gronden van de twee patronen die in de analyse van de observaties naar voren komen. Bovendien laten ze zien dat dit ook betekenis heeft voor het gebruik van kennis. Weg- geman en Argyris bieden echter algemene voorstellingen van hoe medewerkers en or- ganisaties zich ontwikkelen. Daardoor missen hun zienswijzen specifieke aandacht voor de bijzondere omstandigheden in de zorg, waarin de relatie tussen medewerker en cliënt centraal staat. Bovendien verklaren ze met name waarom professionals vast- houden aan bestaande kennis en niet waarom sommige medewerkers wel nieuwe ken- nis ontwikkelen en routines kunnen loslaten.
In het volgende hoofdstuk verdiep ik me daarom verder in hoe medewerkers in de gehandicaptenzorg kennis gebruiken in complexe situaties. Ik doe dat aan de hand van interviews met medewerkers die veel met dergelijke situaties te maken hebben en daar goed mee overweg kunnen. Zoals ik in dat hoofdstuk zal beschrijven, speelt het leggen en houden van een verbinding met een cliënt daarbij een belangrijke rol. Bovendien wordt duidelijk dat kennis, zoals die wordt overgedragen in publicaties en door cur- sussen en opleidingen, medewerkers niet direct verder helpt in het omgaan met com- plexe situaties.
62




























































































   59   60   61   62   63