Page 282 - Second language development of newly arrived migrant kindergarteners - Frederike Groothoff

282 Nederlandse samenvatting leerlingen een woord en moeten ze uit vier opties het bijbehorende plaatje kiezen. De uitkomst van onze analyse is dat de receptieve woordenschat van de leerlingen groeit; hoe ouder de leerlingen hoe hoger de scores op de PPVT, maar dat er wel een afname in groei is te zien. Ditzelfde geldt voor de invloed van blootstelling (gemeten aan de hand van het aantal maanden op een Nederlandse basisschool); hoe meer blootstelling hoe hoger de scores op de PPVT, maar er is een afname in groei te zien. We hebben geen effect gevonden van schooltype; de leerlingen in beide schooltypen lieten dezelfde scores en eenzelfde ontwikkeling in receptieve woordenschat zien. Hoofdstuk 5 gaat over de narratieve capaciteiten van deze leerlingen: kunnen ze een duidelijk en compleet verhaal vertellen? In Hoofdstuk 5 staat deze vraag centraal: hoe ontwikkelt zich de narratieve vaardigheid van nieuwkomers in de kleuterleeftijd in de eerste tweeëneenhalf jaar na aankomst in Nederlands, in relatie tot het schooltype? De narratieve vaardigheid van de participanten wordt gemeten met de Multilingual Assessment Instrument for Narratives (MAIN; Gagarina et al., 2012). Met dit instrument kun je de narratieve vaardigheid op verschillende niveaus meten. Een verhaal kan namelijk geanalyseerd worden op microstructuur en op macrostructuur. Microstructuur richt zich onder andere op het woordniveau en wij keken naar de lexicale diversiteit van deze woorden (hoeveel verschillende woorden worden er gebruikt in het verhaal) en naar de lexicale rijkdom van de woorden (gebruikt een leerling hoog frequente woorden of laag frequente woorden?). Macrostructuur richt zich op het verhaal zelf; is het verhaal begrijpelijk, compleet en coherent? De macrostructuur van een verhaal is meer of minder compleet of complex als de volgende onderdelen in het verhaal zitten: een setting (met plaats- en tijdsaanduiding), een doel, een poging, een uitkomst en termen van interne toestand (worden de gedachten en gevoelens van de verhaalkarakters onder woorden gebracht?). Voor vijf van de zes onderdelen van narratieve vaardigheid die we hebben onderzocht konden we een ontwikkelingsmodel bouwen. Dit waren de drie maten van de microstructuur (het aantal verschillende woorden, de Guiraud index score en de maat voor lexicale rijkheid25) en twee van de drie maten van macrostructuur (verhaal structuur en interne toestand termen26). Alle vijf deze onderdelen lieten groei zien over de tijd: de leerlingen scoorden hoger naar mate ze ouder werden. Voor twee onderdelen bleek dat de groei wel afvlakte in de loop der tijd. Voor vier van de vijf onderdelen bleek de blootstelling aan Nederlands er ook toe te doen. Voor één onderdeel, het aantal 25 In het proefschrift worden de volgende Engelse termen hiervoor gebuikt: het aantal verschillende woorden = Number of Different Words, NDW; de Guiraud index score = Guiraud Index Score, GIS; en de maat voor lexicale rijkheid = Measure of Lexical Richness, MLR. 26 In het proefschrift worden de volgende Engelse termen hiervoor gebuikt: verhaal structuur = Story Structure, SS; interne toestand termen = Internal State Terms, IST.